تیروئید غدهای پروانهای شکل در جلوی گردن و کوچک است اما با همه کوچکی خود نقش بسیار مهمی در سلامت و سوخت و ساز بدن دارد.
به گزارش روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز؛ این غده کوچک وظیفه تولید و ترشح هورمونی به نام تیروکسین را در بدن برعهده دارد، این هورمون اثرات مهمی در سوخت و ساز سلولهای مختلف و رشد و نمو بدن داشته و اثرات آن در رشد و تکامل مغز بسیار حایز اهمیت است.
در صورتی که به هر دلیلی این هورمون در بدن تولید نشود، یا تولید آن کم یا به شکل غیر طبیعی باشد، عوارض مختلفی در بدن پدیدار میشود، این عوارض در سنین مختلف متفاوت است، تولید بیش از حد هورمون نیز سبب بیماری میشود.
امروزه پرکاری یا کمکاری غده تیروئید به مشکل بیشتر افراد تبدیل شده است، پرکاری غده تیروئید موجب افزایش ترشح بیش از حد در بدن شده و علائم و عوارضی چون عصبیشدن، افزایش تعریق، تحریکپذیری، لرزش دستها، بیخوابی، تپش قلب، کاهش وزن به رغم افزایش اشتها، ضعف عضلانی در قسمت فوقانی بازو و ران و ... را به همراه دارد.
مهمترین نشانههای کم کاری تیرویید
کم کاری غده تیروئید و کاهش ترشحات آن موجب کاهش متابولیسم بدن شده و عوارضی چون خستگی و فرسودگی، کندی حرکات بدن و تنبل شدن، افزایش وزن بدون علت، احساس سرما به خصوص در ناحیه دست و پا، یبوست، خشک شدن و نازک شدن پوست و مو، گرفتگی عضلانی، ناباروری و سقط جنین و .... از جمله علل این بیماری معرفی شده است.
این اختلال در کودکان میتواند کاملا بدون علامت باشد ولی سردی مداوم دست و پا، یبوست، خواب آلودگی، گریههای گوش آزار، رشد کم، زردی پوست، عادتهای غذایی بد، صورت پف آلود، نفخ معده و تورم زبان از مهمترین علایم آن در کودکان است.
هورمونهای ترشح شده توسط تیروئید توسط جریان خون در سراسر بدن حرکت میکنند و وظایف مهمی چون متابولیسم بدن را کنترل میکنند. این هورمونها بر عملکرد تمام اعضای بدن از جمله قلب، مغز، عضلات و پوست تاثیر میگذارد. متابولیسم نقش موثری در دمای بدن، ضربان قلب و نحوه سوزاندن کالری دارد. اگر میزان هورمون تیرویید کافی نباشد، بدن انرژی کمتری تولید میکند و به اصطلاح سوخت و ساز بدن تنبل میشود.
چه کسانی در معرض خطر هستند
احتمال کمکاری تیروئید در زنان شایعتر از مردان است؛ به خصوص اگر در خانواده سابقه این بیماری وجود داشته باشد.
ابتلا به بیماریهای خود ایمنی از جمله ام اس، دیابت نوع یک، آتریت روماتویید، بیماری سلیاک و کم خونی حاد، افراد را بیشتر در معرض این اختلال قرار میدهد. سندرم داون، اختلال دو قطبی، سن و نژاد نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار هستند.
غذاهای مناسب برای تیروئید
اگر دچار کمکاری تیروئید هستید، مواد غذایی جلبک دریایی، آجیل شور، ماهی پخته، ماست تازه، تخممرغ تازه، گوشت، سبزیجات، میوهها و دانههای فاقد گلوتن میتواند به شما کمک کند.
غذاهای فرآوریشده و انواع فست فود از جمله مواد غذایی است که افراد دچار کمکاری تیروئید از خوردن آن منع شدهاند.
این بیماری در صورت عدم درمان میتواند منجر به بیماریهای حاد قلبی، درد مفاصل، ناباروری و چاقی شود. همچنین این اختلال در دوران بارداری از توسعه مغز جنین جلوگیری میکند. سطوح پایین هورمون تیرویید بسیار خطرناک است و میتواند منجر به مرگ شود.
معمولا اختلالات مربوط به غده تیرویید با یک آزمایش خون قابل تشخیص است و با داروهای هورمونی درمان میشود.
تیروئید از جمله بیماریهای خطرناک و خاموش است که نه فقط در ایران، بلکه در تمامی کشورهای جهان مردم را تهدید میکند.
گفتنی است حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر در دنیا در معرض خطر ابتلا به بیماریهای غــده تیروئید بوده و حدود ۲۰۰ میلیون نفر نیز مبتلا به این بیماریها هستند.